W sytuacji, gdy podejmujemy decyzję o zawarciu umowy z osobą fizyczną/przedsiębiorcą warto wcześniej sprawdzić kondycję finansową naszego przyszłego kontrahenta. W tym celu należy posłużyć się  wymienionymi poniżej rejestrami umożliwiającymi dostęp do danych o zadłużeniach.

Aby dokonać takiego sprawdzenia należy wziąć pod uwagę skorzystanie z następujących rejestrów:

I. Rejestr Dłużników Niewypłacalnych (RDN)

– jest instytucją funkcjonującą w ramach Krajowego Rejestru Sądowego na podstawie ustawy z dnia 20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym. Z uwagi na charakter RDN jako instytucji państwowej, wpisy dokonane w tym rejestrze są dla dłużnika najbardziej dotkliwe.

Wyróżnia się dwa tryby wpisów do RDN:
– z urzędu (np. przy ogłoszeniu upadłości)
– na wniosek.

Na wniosek wpisy w RDN dokonywane są na podstawie zgłoszenia wierzyciela. Aby dokonać wpisu muszą łącznie zostać spełnione dwie przesłanki:

• wierzyciel musi dysponować tytułem wykonawczym przeciw danemu dłużnikowi;
• wierzyciel nie został zaspokojony w ciągu 30 dni od daty wezwania do spełnienia świadczenia.

Przepisy ustawy o KRS stanowią, że sąd rejestrowy z urzędu wykreśla wpisy z rejestru dłużników niewypłacalnych w następujących przypadkach:

• uchylenia lub zmiany postanowienia, na którego podstawie wpisy były dokonane;
• gdy uchylono orzeczenie o ogłoszeniu upadłości.

Więcej o upadłości konsumenckiej: http://prawoegzekucji.pl/upadlosc-konsumencka-w-polsce/

Istotne jest, że wykreślenie wpisu w RDN może nastąpić również na wniosek osoby wpisanej do rejestru dłużników niewypłacalnych, gdy tytuł wykonawczy, który stanowił podstawę wpisu, został prawomocnym orzeczeniem sądu pozbawiony wykonalności.

W każdym zaś przypadku wpisy dokonane w rejestrze dłużników niewypłacalnych podlegają wykreśleniu z urzędu po upływie 10 lat od dokonania wpisu. Jeżeli w orzeczeniu sądu prowadzącego postępowanie upadłościowe został oznaczony krótszy termin zakazu,wykreślenie może nastąpić na wniosek dłużnika po upływie tego terminu.

II. BIURA INFORMACJI GOSPODARCZEJ – np. Krajowy Rejestr Długów Biuro Informacji Gospodarczej S.A. (KRD)

– to podmiot prywatny działający na podstawie ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczej i wymianie danych gospodarczych. Oprócz KRD BIG S.A. działają również: BIG InfoMonitor, Rejestr Dłużników ERIF, Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej (KBIG) i Krajowa Informacja Długów Telekomunikacyjnych.

KRD BIG S.A. istnieje od 4 sierpnia 2003 roku, a od 2010 roku korzystać z niego mogą oprócz podmiotów gospodarczych również osoby fizyczne, samorządy, administracja i sektor mieszkaniowy.

Wpis dłużnika do Krajowego Rejestru Długów

Aby wpisać do KRD BIG S.A. konsumenta muszą zostać spełnione łącznie następujące przesłanki:

• zobowiązanie powstało w związku z określonym stosunkiem prawnym, w szczególności z tytułu umowy o kredyt konsumencki lub umów o przewóz osób lub bagażu w komunikacji masowej, dostarczenie energii elektrycznej, gazu i oleju opałowego, energii elektrycznej, dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków czy wywóz nieczystości;
• łączna kwota wymaganych zobowiązań wynosi co najmniej 200 złotych i są one wymagalne co najmniej od 60 dni;
• upłynął co najmniej jeden miesiąc od wysłania przez wierzyciela listem poleconym albo doręczenia dłużników do rąk własnych, na adres do doręczeń wskazany przez dłużnika, a jeżeli nie wskazał takiego adresu – na adres miejsca zamieszkania, wezwania do zapłaty zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do KRD BIG S.A. z podaniem firmy i adresu siedziby tego biura;

Aby do KRD BIG S.A. wpisać przedsiębiorcę spełnione muszą zostać łącznie następujące przesłanki:

• zobowiązanie powstało w związku z określonym stosunkiem prawnym w szczególności z tytułu umowy związanej z wykonywaniem działalności gospodarczej;
• łączna kwota wymagalnych zobowiązań dłużnika niebędącego konsumentem wobec wierzyciela wynosi co najmniej 500 złotych oraz są one wymagalne od co najmniej 60 dni;
• upłynął co najmniej miesiąc od wysłania przez wierzyciela listem poleconym albo doręczena dłużnikowi niebędącemu konsumentem do rąk własnych na adres do doręczeń wskazanych przez dłużnika niebędącego konsumentem, a jeżeli nie wskazał takiego adresu  – na adres siedziby dłużnika lub miejsca wykonywania działalności gospodarczej, wezwania do zapłaty, zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania.

Wpis dłużnika do Krajowego Rejestru Długów w 3 krokach:

1. Brak zwrotu pieniędzy od dłużnika (nieuregulowanie należności);
2. KRD BIG S.A. wzywa dłużnika do zapłaty;
3. Dopisanie dłużnika do KRD BIG S.A.

Usunięcie wpisu w Krajowym Rejestrze Długów

Usunięcie dłużnika z KRD BIG S.A. następuje, gdy doszło do:

1. Uregulowania zobowiązania wierzyciela i wtedy w ciągu 14 dni od zaksięgowania wpłaty powinno dojść do usunięcia wpisu, a w innym wypadku grozi wierzycielowi grzywna w kwocie 30 tys. złotych;
2. Zbycia wierzytelności i wtedy w ciągu 14 dni dochodzi do usunięcia danych dłużnika;
3. Uzyskania przez KRD BIG S.A. uzasadnionej informacji w nieistnieniu zobowiązania;
4. Przedawnienia roszczenia – niektóre biura informacji gospodarczej usuwają dane po 3 latach od ostatniej aktualizacji, a inne po 10 latach.

Biuro Informacji Kredytowej (BIK)

Na innej podstawie prawnej funkcjonuje Biuro Informacji Kredytowej (BIK) i należy wyraźnie je odróżnić od Biur Informacji Gospodarczej. BIK działa na podstawie Prawa bankowego i dzięki niemu dochodzi do wymiany informacji o kredytobiorcach objętej tajemnicą bankową między bankami i SKOK-ami. A w przypadku BIG-ów w odróżnieniu mamy do czynienia z informacją gospodarczą.

W jakim celu sprawdzać dane w rejestrach? W celu sprawdzania przedsiębiorstw, monitorowania własnego pracodawcy, dbania o własną kondycję finansową, odzyskiwanie długów, ocenę ryzyka i promocję.

Warto w tym miejscu wspomnieć o programie FairPlay.pl oraz Rzetelna Firma, które potwierdzają wypłacalność i solidność przedsiębiorstw.

***INFORMACJA POZYTYWNA***: w krajach zachodnich jest tak samo istatn, jak informacja negatywna – wpis do jednego z biur informacji gospodarczej potwierdzający, że konsument lub przedsiębiorstwo w terminie, lub z opóźnieniem nieprzekraczającym 29 dni, opłacili rachunki, faktury lub inne zobowiązania płatnicze.

Większość usług polegających na sprawdzeniu potencjalnego kontrahenta w ww. rejestrach świadczona jest odpłatnie.

Trwają obecnie prace ustawodawcze i wdrożeniowe nad wprowadzeniem:

• Krajowego Rejestru Zadłużonych (w tym jawnego rejestru zadłużonych z tytułu alimentów) oraz
• Centralnego Rejestru Restrukturyzacji i Upadłości (zintegrowanego z innymi podobnymi rejestrami w Unii Europejskiej);
• Rejestru Należności Publicznoprawnych.

Autor: Adwokat Judyta Kasperkiewicz, Zespół „Adwokat Twoich Finansów”

Stan na dzień: 31 lipca 2018 roku

Za tydzień: Egzekucja z nieruchomości jest długotrwałym i dość skomplikowanym sposobem dochodzenia roszczeń. To skuteczne rozwiązanie, szczególnie gdy zadłużenie właściciela nieruchomości jest duże. Dowiedz się, na czym polega i jak przebiega procedura egzekucji z nieruchomości.

Informacja: Przedstawiona informacja jest udostępniana nieodpłatnie, ma charakter informacyjny i nie stanowi porady prawnej.